Ulu Önder Atatürk’ün “Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum” dediği topraklarda, Çanakkale’deyiz!
Çanakkale öyle bir tarihe sahip ki insan dinlerken bile hayret ediyor. Bu coğrafya Truva Savaşı’nı, Osmanlı’yı ve Cumhuriyeti görmüş. Günümüzde hâlâ anlatılıp duran onlarca hikâyenin ana karakteri olmuş.
Çanakkale’deki Osmanlı Dönemi, Gelibolu ile başlamış. İlk Osmanlı tersanesi Gelibolu’da kurulmuş. Kuran isim ise Orhan Gazi’nin oğlu Süleyman Paşa’ymış. Bu süreç tüm imparatorluk boyunca devam etmiş, hatta çok tanıdık bir kişilik de gelmiş geçmiş buradan. Dünyanın en önemli tarihçilerinden ve haritacılarından olan Piri Reis, ünlü dünya haritasını Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinde çizmiş.
Yazıya başlamadan önce hatırlatalım: Çanakkale’yi adım adım kişisel ve dijital tur rehberinizle gezmek için Piri Guide mobil uygulamasını indirmeyi unutmayın! 
Çanakkale İsmi Nereden Geliyor?
M.Ö. 3 binlerden bu yana yerleşim alanı olan Çanakkale’nin ilk adı Dardanos’muş. Günümüzdeki ismini yani Çanakkale’yi ise Anadolu yakasında yer alan Çanak Kalesi’nden almış.
Çanakkale Nerede?
Çanakkale, Marmara Bölgesinde bulunan ve tarihiyle oldukça önemli bir il. Şehir, Avrupa kıtasını Asya kıtasından ayıran Çanakkale Boğazı üzerinde yer alıyor. Batısında Balıkesir, doğusunda Tekirdağ var.
Çanakkale’ye Nasıl Gidilir?
Çanakkale’ye uçak ve otobüsle gidebilirsiniz. Şehre birçok kentten uçuş mevcut. Çanakkale Havaalanı şehrin yaklaşık 20 kilometre uzağında yer alıyor. Havaalanında indikten sonra şehir içi toplu taşımayla kent merkezine geçebilirsiniz. Otobüsle geldiyseniz de Çanakkale Terminali’nden minibüslere veya yine otobüse binebilirsiniz. Gestaş vapur seferlerine de Gestaş’ın kendi web sitesinden ulaşabilirsiniz
Çanakkale’ye Ne Zaman Gidilir?
Çanakkale sokaklarını, anıtlarını ve önemli noktalarını keşfetmek yılın her dönemi mümkün. Ancak kışları bol yapış aldığını ve yazların sıcak geçtiğini belirtelim. Ayrıca rüzgârının da çok olduğunu unutmamak gerek. Ne sıcakta çok terleyim ne yağmurda sırılsıklam olayım diyorsanız Mayıs ayı ile Nisan ayı tam sizlik olabilir. Tabii siz yine de güneş kreminizi yanınıza almayı ihmal etmeyin 😊
“Ben illa kışın geleceğim” diyenler ise yanına kalın kıyafet ve eldiven almayı unutmasın. Boğazın getirdiği rüzgârı, özellikle kış aylarında hafife almamanızı öneririz.
Çanakkale’de Nerede Kalınır?
Önerilerimize başlamadan önce söyleyelim, Çanakkale’de kalabileceğiniz bir sürü opsiyon var. Lüks otellerden Airbnb’lere, butik otellerden kamp alanlarına kadar geniş bir yelpaze sunuyor. Bu noktada size en çok hitap eden konaklama türüne karar verip seçim yapmanız işinizi kolaylaştırabilir. Ya da belki de kalacağınız bölge etkileyici bir faktör olabilir. Örneğin Assos’ta kalacaksanız butik oteller harika bir seçenek olacak. Şehir merkezinden çok uzaklaşmayayım, beldelere daha sonra gideyim derseniz size 5 bölge söyleyebiliriz kolay konaklama imkanı için. Şehir merkezi, Barbaros Mahallesi, Kepez, Eceabat ve Gelibolu bizim önerebileceğimiz 5 konaklama bölgeleri.
Çanakkale Gezilecek Yerler
Çanakkale’de mutlaka görmeniz gereken yerleri altta listeledik. Ancak çok daha fazlasını Piri mobil uygulamasında bulabileceğinizi hatırlatmış olalım. Piri mobil uygulaması, size Çanakkale için en güzel rotaları sunuyor, konumunuzu algılıyor ve neredeyseniz oranın hikayesini otomatik anlatmaya başlıyor. Size sadece kulaklığınızı takmak ve rotayı takip etmek kalıyor. Tamamen sizin keyfinize ve hızınıza göre hareket eden kişisel mobil tur rehberinizi indirmeden Çanakkale’yi gezmeye başlamayın!
Aynalı Çarşı
Aynalı Çarşı, Eli Halio adında Çanakkaleli bir Musevi tarafından yaptırılmış. İçerisinde bulunan yaklaşık 30 dükkânla birlikte bir han vazifesi görecek şekilde planlanmış. Aynalı Çarşı’nın eski adı aslında Halio Çarşısı’ymış ancak daha sonrasında bu isim değiştirilmiş. Peki, ne olmuş da Aynalı Çarşı demeye başlamışlar buraya? Eskiden çarşıda atlar için eşyalar ve süsler satılıyormuş, bunların arasında “ayna” dediğimiz at gözlükleri de oluyormuş. İşte bu nedenle çarşı, şu an hepimizin aşina olduğu “Ayna” adını almış.
İngilizler, Aynalı Çarşı’yı Çanakkale’nin işgal edildiği senelerde bir at ahırı olarak da kullanmış. O nedenle yapı büyük anlamda tahribata uğramış. Günümüzdeki haline 10 yıl önce yapılan bir restorasyonla gelmiş.
Seyit Onbaşı Anıtı
18 Mart 1915 yılında, Çanakkale savaşlarının olduğu dönemde ismini tarihe altın harflerle yazdıracak iki çok önemli isim vardı: Nusret Mayın Gemisi ve Havranlı Seyit Onbaşı.
Seyit Onbaşı, kendi hatırlarında yazdığına göre Mecidiye tabyasında gerçekleşen büyük bir bombardımanın ardından silkelenip kendine gelmeye başlamış. Boğaza giren gemilere bakmış hemen. Gözü darmadağın olmuş top bataryalarına gitmiş ancak sonrasında bir tane sağlam top bataryası olduğunu fark etmiş. Annesinin öğrettiği duayı okumaya başlamış birden, defalarca söylemiş bu duayı.
271 kiloluk mermiye yönelmiş sonra. Niğdeli Ali şaşırmış, “Yapamazsın!” demiş. Ama Seyit Onbaşı duasını ede ede, sırtında mermi merdivenleri tek tek çıkmaya başlamış ve ateşlemiş mermiyi. İlk başta olmamış, uzağa isabet etmiş. Bir tane daha mermi koymuş, o da kısa düşmüş. Pes etmemiş, bir mermi daha koymuş topun ağzına ve Ocean zırhlısını vurmuş sonunda. İşte Çanakkale’de yer alan Seyit Onbaşı Anıtı’nda Seyit Onbaşı’nın bu mermiyi nasıl sırtlandığı betimlenmiş.
Çanakkale Şehitler Abidesi
1958 yılına kadar Çanakkale savaşlarının cereyan etmiş olduğu bu yarımadaya giriş yasakmış. 1958 yılında o yasak kalkmış ve yurt genelinde Çanakkale Şehitler Abidesi’nin yapımı için bağışlar toplanmaya başlanmış. İnşaat 1960 yılında başlayıp yine aynı yılda bitmiş. Ülke genelindeki taksiciler, manavlar, kasaplar, memurlar, çiftçiler, herkes büyük bir özveri ile bağış kampanyasına katılmış ve toplanılan 4 milyon TL ile abide inşa edilmiş.
Çanakkale Şehitler Abidesi, 41 m 70 cm’dir. 40 metrelik bölümü Mehmetçiği ifade eder. Abidenin ayaklarının denize ve karaya bakan taraflarında 8 adet rölyef işlenmiş. Karaya bakan kısımlarında kara savaşı, denize bakan kısımlarında ise deniz savaşları anlatılmış. Dikkatinizi çekecek bir diğer nokta ise anıtın etrafındaki cam yazıtlar. Bu sembolik mezarların mezar taşı olarak adlandırılan yerlerinde cam levhalar var. Levhaların her birinde de 18 adet Mehmetçiğin ismi mevcut.
Bigalı Köyü
Bigalı Köyü, son derece sempatik küçük bir köy ancak küçük olduğuna bakmayın, geniş bir meydanı var buranın. Meydanda durduğunuzda köyün camisi kendini hemen belli edecek. Bu öyle yeni bir cami değil, hatta “nispeten yeni” bile diyemeyiz çünkü yapım tarihi 1431. Köyün kendi tarihi ise 14. yüzyıla kadar gidiyormuş. Fakat eski adı Bigalı değil, Boğalı’ymış. İsmi kurucusu Ali Boğabey’den gelmiş ancak zamanla Boğalı olmuş size Bigalı. Bu ismi Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinde bile görebilirsiniz.
Köyün sokaklarına girdiğinizde Mustafa Kemal’in 25 Şubat 1915’te karargâh olarak kullandığı evi göreceksiniz. Atatürk, Tümen Komutanı olarak atandığı dönemde bu eve sık sık gelerek Esat Paşa, Alman General ve Nuri Paşa’yla savaşın gidişatını tartışırmış.
Assos Antik Kenti
Assos’a Çanakkale’den yaklaşık 1,5 saatlik yolculuğun ardından varacaksınız. Assos, iki bölümde incelenmesi gereken bir yer. Antik kent olan tarafı; Akropol, Nekropol, Bazenika, Odeon ve kent surlarından oluşuyor. Diğer bölümü, Murat Hüdavendigar tarafından fethedildikten sonra inşa edilmiş ve günümüzde Behramkale olarak biliniyor.
Assos, Grekçede “birinci” demek. Kenti yüzyıllar sonra fetheden Murat Hüdavendigar ise bu yere Behram adını vermiş. Farsça Behram, her ayın ikinci günü demek. Hatta günümüzde kullanmış olduğumuz “bayram” kelimesinin kökeni işte bu “behram”dan geliyor.
Çanakkale’de tarihin tozlu sayfalarından çıkıp gelmiş ve görülmeyi bekleyen daha o kadar çok yer var ki! Mesela Conkbayırı ile Kilitbahir’e gitmeden Çanakkale’den ayrılmayın. Bunun için de dijital tur rehberiniz Piri’yi yanınıza alabilirsiniz 😊
Çanakkale topraklarının Antik Dönemde ne kadar önemli bir rol oynadığını görmek için Troya gezi rehberimizi okuyabilirsiniz!
